Drob

'$\frac{a}{b}$' görnüşli aňlatma drob diýilýär. Drob bütiniň, ýa-da adatça deň mukdardaky parçalaryň, belli bir parçalarynyň mukdaryny aňladýar.

$\frac{3}{4}$drobyň görkezilişi.

Meselem $\frac{1}{5}$ aňlatma 1 sanyň 5 bölege bölünip, 1 bölegiň alnandygyny aňladýar. Drob çyzyjak görnüşinde ýazylýar we çyzyjagyň ýokarsyndaky (a) sana sanawjy, aşagyndaky (b) sana bolsa maýdalawjy diýilýär. Maýdalawjydaky (b) san hiç haçan 0 (nola) deň däldir. Sanawjy 0 (nola) deň bolanda drob 0 (nola) deň bolýar.

Droby droba goşmak ýa-da drobdan aýyrmak üçin iki drobyň hem maýdalawjysysny bir görnüşe getirip sanawjylaryny goşýarys ýa-da aýyrýarys: $\frac{a}{b}$+$\frac{c}{d}$=$\frac{(a)*d}{bd}$+$\frac{(c)*b}{bd}$=$\frac{(a)*d+(c)*b}{bd}$.

$\frac{1}{2}$ + $\frac{1}{3}$ = $\frac{3}{6}$ + $\frac{2}{6}$ = $\frac{5}{6}$

$\frac{1}{2}$ — $\frac{1}{4}$ = $\frac{2}{4}$ — $\frac{1}{4}$ = $\frac{1}{4}$

Droby droba köpeltmek üçin birinji drobyň sanawjysyny ikinji drobyň sanawjysyna , birinji drobyň maýdalawjysyny ikinji drobyň maýdalawjysyna köpeldýäris: $\frac{a}{b}$*$\frac{c}{d}$=$\frac{a*c}{b*d}$.

$\frac{5}{8}\cdot \frac{2}{5}=\frac{10}{40}=\frac{1}{4}.$

Droby droba bölmek üçin birinji drobyň sanawjysyny ikinji drobyň maýdalawjysyna . birinji drobyň maýdalawjysyny ikinji drobyň sanawjysyna köpeldýäris: $\frac{a}{b}$:$\frac{c}{d}$=$\frac{a}{b}$*$\frac{d}{c}$=$\frac{a*d}{b*c}$.

$\frac{1}{2}:\frac{1}{3}=\frac{1}{2}\cdot \frac{3}{1}=\frac{3}{2}.$

Drobyň iki görnüşi bar: dogry drob we nädogry drob. Eger sanawjy maýdalawjydan kiçi bolsa, onda bu droba dogry drob diýilýär:$\frac{2}{3}$ ;$\frac{3}{5}$.

Egerde sanawjy maýdalawjydan uly bolsa, onda bu droba nädogry drob diýilýär:$\frac{5}{2}$ ; $\frac{4}{3}$; $\frac{1}{2}$.

Bitin sanly dogry droby nädogry droba geçirmek üçin bitin sany maýdalawja köpeldip, onuň üstüne sanawjyny goşup emele gelen jogaby sanawjynyň ýerine ýazýarys: a$\frac{b}{c}$=$\frac{a\cdot c+b}{c}$. $2\frac{3}{7}=2+\frac{3}{7}=\frac{14}{7}+\frac{3}{7}=\frac{17}{7}$.

Çeşme

• Şablon:Cite book